Review "Sự im lặng của bầy cừu"

“Rồng đỏ” có thể là kiệt tác mở đầu cho loạt truyện về nhân vật bác sĩ ăn thịt người Hannibal Lecter. Nhưng đối với “Sự im lặng của bầy cừu”, tiểu thuyết gia tâm lý học tội phạm Thomas Harris đã thực sự biến nhân vật Hannibal Lecter trở thành một biểu tượng, kèm theo nó là phiên bản chuyển thể của tác phẩm lên màn ảnh rộng. Bộ phim đã mang lại thành công vang dội cả về doanh thu lẫn sự khen ngợi từ giới phê bình. Tại lễ trao giải Oscar năm 1992, “Sự im lặng của bầy cừu” đã giành đến 5 giải thưởng cho 5 hạng mục quan trọng. Bao gồm bộ phim xuất sắc nhất; Đạo diễn xuất sắc nhất; Nam diễn viên chính xuất sắc nhất; Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất; Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất. Vậy điều gì đã mang đến thành công cho tác phẩm văn học này?

Một trong những tinh túy của “Sự im lặng của bầy cừu” là nằm ở nhân vật của nó, mỗi cá nhân đều có một vai trò riêng, từ đó tạo nên bức tranh toàn thể cho cả câu chuyện. Đi cùng với đó là vốn kiến thức sâu rộng của tác giả về lĩnh vực tâm thần học cũng như tâm lý học tội phạm, thứ đã góp phần làm cho câu chuyện trở nên vô cùng thực tế và có sức thuyết phục. Cuộc đấu trí giữa các nhân vật chính và bọn tội phạm tâm thần cũng là nút thắt của tác phẩm, từ đó hướng đến những kết cục mà độc giả không ngờ đến. Và tất nhiên không thể không kể đến ngôi sao của cả loạt truyện, vị bác sĩ ăn thịt người Hannibal Lecter, được coi là một trong những nhân vật có tính biểu tượng nhất trong lịch sử điện ảnh cũng như văn học nước Mỹ.

Câu chuyện lần này xoay quanh một nữ thực tập sinh của FBI tên là Clarice Starling. Một ngày nọ cô được sếp của mình là Jack Crawford, người đứng đầu bên cục Khoa học hành vi, gọi đến để thực hiện một nhiệm vụ. Một công việc tưởng chừng như vô cùng đơn giản, đó là đưa bảng câu hỏi đánh giá về điều kiện sinh hoạt cho Hannibal Lecter, kẻ đang bị giam giữ tại nhà giam đặc biệt dành cho những tên tội phạm có vấn đề tâm thần đặt tại Maryland. Nhưng ý đồ thật sự của ngài cục trưởng chính là sắp xếp một cuộc gặp giữa Clarice Starling và bác sĩ Hannibal Lecter với ý đồ cầu xin sự giúp đỡ của nhà tâm thần học thiên tài trong việc truy lùng một tên sát nhân hàng loạt với biệt danh là Buffalo Bill. Nữ đặc vụ Clarice Starling không còn sự lựa chọn nào khác mà phải tuân theo chỉ thị của Jack Crawford, một quyết định đã khiến thay đổi cuộc đời và sự nghiệp của cô mãi mãi. Và khi diện kiện với Hannibal Lecter, kẻ được gọi là vị bác sĩ ăn thịt người, kẻ có thể nhìn ra chân tướng và những bí mật thầm kín nhất của con người, đó là lúc năng lực của cô bị thử thách. Một bên là vị bác sĩ tâm thần có sở thích ăn thịt người và gu thưởng thức nghệ thuật vô cùng độc đáo, một bên lại là một kẻ giết người đang tự do ngoài kia với mục tiêu là săn lùng những cô gái trẻ. Cùng với sự giúp đỡ của Hannibal, Clarice dần dần khám phá ra bản chất thật của tên sát nhân hàng loạt. Lý do hắn được gọi là Buffalo Bill (đặt theo bí danh của William Frederick "Buffalo Bill" Cody, thợ săn bò tót và hướng đạo sinh có thật ngoài đời, người được biết đến đã giết chết 4,282 con bò tót trong vòng 18 tháng từ năm 1867 đến năm 1868) là bởi thói quen bắt cóc những phụ nữ trẻ có vấn đề về cân nặng, xác của họ được tìm thấy vài ngày sau đó ở quanh những khu vực sông hồ, thi thể của tất cả các nạn nhân có đặc điểm chung là bị lột da. Tất cả hành tung của hắn đều mơ hồ và không thể xác định. Cho đến khi nạn nhân mới nhất là Catherine Baker Martin, con gái của nữ thượng nghị sĩ Ruth Martin bị bắt cóc, giới truyền thông bắt đầu vào cuộc để truy tìm thông tin về tên sát nhân Buffalo Bill. Thời gian của Clarice lúc này chỉ còn được tính theo từng giờ trước khi Bill kịp hoàn thành tội ác của mình. Nhưng cơn ác mộng không chỉ dừng tại đó, bên phía FBI đã phải đương đầu với một thảm họa khi bác sĩ Hannibal đã trốn thoát khỏi nhà giam đặc biệt nơi giam giữ hắn. Bằng cách sát hại một cách dã man 2 nhân viên bảo vệ, hắn thậm chí còn lột da mặt của họ và dùng nó như một chiếc mặt nạ, giả vờ làm một cái xác để đánh lừa nhân viên y tế.

Với sự thiếu vắng của Will Graham, người hùng trong phần trước của câu chuyện. Clarice Starling xuất hiện với danh nghĩa là một nhân viên FBI, chính xác hơn là một học viên có thành tích xuất sắc. Là một người phụ nữ nhỏ bé nhưng rất mạnh mẽ và hoạt bát, cô có được sự tin tưởng của sếp mình là Jack Crawford. Điều đó đã khiến cô có cơ hội (hoặc xui xẻo) gặp mặt với một trong những nhà tâm lý học thiên tài, đồng thời cũng là một kẻ giết người máu lạnh. Như đã nói lúc trước, Hannibal là một kẻ có thể đọc tâm trí người khác chỉ từ một cái nhìn. Ông ta nhìn thấu được con người của Clarice, nhìn được những gì cô ấy đang cố che giấu sau cái vẻ ngoài mạnh mẽ đó. Quá khứ của Clarice dần được tiết lộ qua màn đối thoại của cô với Hannibal. Cô vốn sinh ra tại một thị trấn thuộc vùng West Virginia nơi cha của cô giữ vị trí cảnh sát trưởng . Cho đến khi cô 10 tuổi, cha cô bị bắn trọng thương trong khi đang làm nhiệm vụ, một tháng sau ông ta mất. Mẹ của cô không thể đủ sức trang trải cuộc sống cho cả 2 mẹ con. Clarice được gửi đến sống với người bác của mình tại Motana, đó là một trang trại chăn ngựa và cừu. Điều khiến cô khiếp sợ hằng đêm là khi phải nghe tiếng gào thét của những con cừu bị đem vào lò mổ. Kể từ đó, cô không bao giờ có thể gạt bỏ được sự nỗi ám ảnh đó. Một thời gian sau, Clarice lại bị gửi tới một cô nhi viện, nơi cô dành toàn bộ tuổi thơ tại nơi đây. Khi lớn lên, cô tiến cử vào trường đại học Virginia với 2 chuyên ngành chính là tâm lý học và tội phạm học với mong ước được trở thành một đặc vụ FBI.

Phản diện cũng một trong những tuyến nhân vật được coi là yếu tố mang lại sự thành công cho tác phẩm. Sau tên sát nhân “Rồng đỏ vĩ đại”, nay chúng ta có Buffalo Bill, một kẻ tâm thần có sở thích bắt cóc phụ nữ. Tên thật của y là Jame Gumb, theo những gì mô tả của bác sĩ Hannibal thì hắn là một kẻ có quá khứ bất hạnh. Mẹ của hắn đã bỏ hắn đi khi còn rất nhỏ. Là một người đồng tính, Jame Gumb từng có ý định chuyển giới để trở thành phụ nữ. Thế nhưng, do tiểu sử và những hành vi có hướng tâm thần của mình trong quá khứ, Jame Gumb đã bị tước quyền không được phép trải qua bất kỳ một ca phẫu thuật chuyển giới nào. Đó chính là lúc hắn tự nghĩ ra một phương pháp mới, để có thể trở thành một người “phụ nữ” đúng nghĩa. Là một thợ may tài ba, hắn lên kế hoạch bắt cóc những cô gái trẻ, đặc biệt là những người có vấn đề cân nặng. Hắn mang họ về chỗ trú ẩn của hắn và giam cầm nạn nhân trong vài ngày, không cho họ ăn uống một chút gì. Mục đích của phương pháp này là để hắn có thể dễ dàng lột da bọn họ và dùng nó như những bộ quần áo. Hắn tin rằng bằng cách mặc chúng có thể biến hắn trở thành một người phụ nữ thực sự. Những gì còn lại chỉ là một cái xác bị lột da, thứ hắn sẽ phi tang ở những khu vực sông hồ.

Tiêu đề “Sự im lặng của bầy cừu” thực chất là để ám chỉ đến những tâm tư, kinh khủng hơn là nỗi ám ảnh của nữ đặc vụ Clarice Starling đến từ quá khứ. Nó cũng là cầu nối xây dựng một mối quan hệ mờ ám với Hannibal Lecter. Tại đoạn kết của tập truyện, khi Clarice tham gia lễ tốt nghiệp để trở thành một nhân viên FBI thực thụ, cô nhận được bức thư chúc mừng của Hannibal. Ông ta không nói rõ về việc mình đang ở đâu, chỉ nói rằng sẽ không gặp cô trong một khoảng thời gian. Và ông ta hỏi “bầy cừu đã im lặng chưa?”, ngụ ý cho việc Clarice đã dứt bỏ được nỗi ám ảnh trong quá khứ. Nhưng mọi chuyện vẫn chưa thật sự dừng lại tại đó.     

HongPhongBooks!